Voor veel vrouwen geldt een soa nog steeds als groot taboe. Het is geen onderwerp om even tijdens een verjaardag te bespreken. En wat te denken van de reacties als je vertelt dat je een soa hebt gehad! Misschien zullen ze wel denken dat je nog steeds besmettelijk bent. Het is daarom goed om wat belangrijke feiten op een rij te zetten. Zo ben je goed voorbereid als je ooit in aanraking komt met een soa en bovendien helpt het om er met minder schaamte over te praten met anderen.
Een condoom is slechts voor 85% betrouwbaar
Nog steeds geldt de condoom als meest veilige oplossing om een soa en ongewenste zwangerschap te voorkomen. Bij het juiste gebruik van een condoom is de kans zo’n 2 a 5 procent dat je zwanger raakt. Maar de betrouwbaarheid ligt in realiteit een stuk lager, omdat veel mannen de condoom op een verkeerde manier gebruiken. Allereerst kan het rubbertje over de houdbaarheidsdatum zijn of is het beschadigd door zonlicht of extreem koude en warme temperaturen. Ook kunnen er kleine scheurtjes in komen wanneer het op een plek wordt bewaard waar het in aanraking komt met een scherp voorwerp. Bijvoorbeeld in een tas met sleutels. Meer dan driekwart van de mannen en vrouwen controleert de condoom niet van tevoren. Ook tijdens de seks loop je alsnog het risico op een soa. Bijvoorbeeld omdat de condoom scheurt of door ‘m slechts gedeeltelijk of juist te lang te gebruiken tijdens de seks. Daarnaast bestaat de kans om met elkaars lichaamsvocht in aanraking te komen, omdat de condoom te laat wordt verwijderd.
Soa’s komen op verschillende plekken van het lichaam voor
De meeste mensen laten zich alleen testen op een genitale soa. Maar soa’s kunnen ook rectaal of oraal voorkomen. Zo blijkt dat mensen die positief testen op genitale chlamydia vaak ook rectale chlamydia hebben. Laat je hier dus ook op testen. Dit betekent ook dat seksueel contact op deze plekken veilig dient te gebeuren door het gebruik van een condoom. Vaak wordt een rectale soa in verband gebracht met mannen die het onveilig doen met andere mannen, maar het kan ook het gevolg zijn van onveilige rectale seks van mannen op vrouwen. Helaas heerst er nog een groot taboe op deze soorten soa’s. Toch is je gezondheid het belangrijkste. Better safe than sorry!
Soa’s geven vaak geen klachten
Onderzoek wijst uit dat ongeveer 90% van de vrouwen geen klachten krijgt na te zijn besmet met chlamydia. Voor gonorroe ligt dit percentage tussen de 40 en 70 procent. Geen klachten betekent dus niet dat je geen soa hebt! Daarmee vorm je een gevaar voor jezelf en voor anderen. Een onbehandelde soa kan resulteren in ernstige gezondheidsklachten op de lange termijn, zoals onvruchtbaarheid en schadelijke infecties aan lichaamsweefsels. Als je het onveilig hebt gedaan en je bent bang dat je chlamydia hebt opgelopen, wacht dan nog 2 weken voordat je je test. Je kan namelijk niet direct testen, aangezien bacteriën en virussen pas na een bepaalde periode aantoonbaar zijn in het laboratorium waar de analyse wordt uitgevoerd. Ben je positief? Waarschuw dan ook je bedpartners van de afgelopen 6 maanden.
Testen kan je zelf doen vanuit huis
Alleen bepaalde risicogroepen kunnen zich gratis laten testen en behandelen bij de GGD. Voor alle andere mensen geldt dat ze zich via de huisarts laten controleren. De kosten voor de test en de behandeling worden vervolgens uit het eigen risico betaald. Vanwege de corona-uitbraak kunnen veel GGD’s en huisartsen tijdelijk niet meer testen op soa’s. Gelukkig zijn er goede online alternatieven, waarbij je anoniem, snel en betrouwbaar vanuit huis test. Vaak wordt er gebruikgemaakt van dezelfde testmethode als de huisarts en GGD en gaan de soa-testen ook nog eens naar hetzelfde laboratorium ter analyse. Vrouwen maken hiervoor gebruik van een wattenstaafje, waarmee ze het lichaamsmateriaal genitaal, rectaal en/of oraal opvangen. Het is wel aan te raden om eerst op de website van de soa-test aanbieder informatie in te winnen.
Een soa is goed te behandelen
De soa’s die in Nederland het vaakst voorkomen, chlamydia en gonorroe, worden behandeld met een antibioticakuur. De behandeling van chlamydia duurt een week. Deze kuur dient strikt te worden gevolgd, ook al treden er geen klachten meer op. De schadelijke bacteriën kunnen namelijk nog in het lichaam zitten. Er wordt geadviseerd om nog een week na afloop van de behandeling te wachten met seksueel contact. Voor gonorroe wordt meestal eenmalig een antibioticum geïnjecteerd. Wanneer de bacterie ongevoelig is voor het geneesmiddel dan wordt overgegaan op een ander middel.
